طلاق غیابی چیست و چگونه انجام می‌شود؟

طلاق همیشه موضوعی حساس و پر از حاشیه است؛ مخصوصاً وقتی یکی از طرفین (زن یا مرد) در جلسات دادگاه حاضر نمی‌شود یا از سر لجاجت، کار را به تأخیر می‌اندازد. در چنین شرایطی، طلاق غیابی می‌تواند راه‌حل قانونی و مطمئنی باشد تا پرونده بدون حضور یکی از طرفین هم پیش برود.
در این مقاله، قرار است با زبان ساده و خودمانی توضیح بدهیم که طلاق غیابی یعنی چه، چه شرایطی دارد و چطور انجام می‌شود.

طلاق غیابی یعنی چه؟

طلاق غیابی در واقع همان طلاقی است که یکی از طرفین در جریان دادرسی حضور ندارد.
به بیان ساده‌تر، فرض کن شوهر یا زن برای حضور در دادگاه احضار می‌شود اما نه خودش می‌آید، نه وکیل می‌فرستد، نه لایحه می‌دهد. در این صورت، قاضی می‌تواند به صورت غیابی رأی به طلاق بدهد.

به زبان حقوقی، «حکم غیابی» حکمی است که در نبود یکی از طرفین صادر شود، به شرطی که آن شخص ابلاغ واقعی نداشته باشد (یعنی احضاریه به دست خودش نرسیده باشد).

طلاق غیابی برای چه کسانی ممکن است؟

طلاق غیابی هم از طرف مرد و هم از طرف زن ممکن است، اما با شرایط متفاوت.

✅ طلاق غیابی از طرف مرد:

در قانون ایران، مرد حق طلاق دارد و حتی بدون حضور زن هم می‌تواند طلاق بگیرد، اما باید حقوق مالی زن مثل مهریه، نفقه و اجرت‌المثل را پرداخت کند یا تعیین تکلیف کند.
اگر زن در جلسات دادگاه شرکت نکند، قاضی بعد از ابلاغ قانونی می‌تواند رأی غیابی طلاق صادر کند.

✅ طلاق غیابی از طرف زن:

زن فقط در موارد خاص می‌تواند درخواست طلاق بدهد (مثلاً ترک زندگی از سوی شوهر، اعتیاد، ضرب و جرح، نپرداختن نفقه و ...).
اگر زن شکایت کند و شوهر در هیچ‌کدام از جلسات حاضر نشود، ممکن است طلاق غیابی از طرف زن صادر شود.
در این حالت، زن باید دلایل و مدارک کافی ارائه دهد تا قاضی متقاعد شود طلاق موجه است.

شرایط صدور طلاق غیابی

برای اینکه حکم طلاق غیابی صادر شود، چند شرط باید وجود داشته باشد:

1. یکی از طرفین در جلسات دادگاه حضور نداشته باشد.

2. احضاریه یا ابلاغیه به صورت واقعی به او نرسیده باشد.

3. هیچ وکیل یا لایحه‌ای از طرف او ارائه نشده باشد.

4. دلایل کافی برای صدور حکم وجود داشته باشد.

در این شرایط، قاضی می‌تواند حکم طلاق را غیابی صادر کند و بعد از صدور، به شخص غایب ابلاغ می‌شود تا اگر اعتراضی دارد، در مهلت قانونی اعتراض کند.

👉 برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه طلاق غیابی ، توصیه می‌شود با یک وکیل متخصص مشورت کنید.[اینجا کلیک کنید]

مراحل طلاق غیابی به زبان ساده

بریم سر اصل ماجرا!
طلاق غیابی مثل بقیه طلاق‌ها مراحل خاص خودش را دارد:

۱. ثبت دادخواست طلاق

اول باید از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست طلاق ثبت شود. در این مرحله، مشخص می‌شود خواهان کیست (زن یا مرد) و خوانده چه کسی است.

۲. ابلاغ به طرف مقابل

بعد از ثبت دادخواست، دادگاه برای طرف مقابل احضاریه ارسال می‌کند. اگر شخص در دسترس نباشد، ابلاغ به صورت قانونی (مثلاً الصاقی) انجام می‌شود.

۳. برگزاری جلسات دادگاه

اگر طرف مقابل در هیچ جلسه‌ای حضور نداشته باشد، قاضی با بررسی مدارک، رأی غیابی صادر می‌کند.

۴. ابلاغ رأی و مهلت واخواهی

بعد از صدور حکم، رأی باید به شخص غایب ابلاغ شود. او از تاریخ ابلاغ، ۲۰ روز فرصت دارد واخواهی کند (یعنی اعتراض به حکم غیابی).
اگر در این مدت اعتراضی نکند، حکم قطعی می‌شود.

۵. اجرای صیغه طلاق

در نهایت، بعد از قطعی شدن رأی، صیغه طلاق جاری می‌شود و در دفترخانه ثبت خواهد شد.

مدت زمان طلاق غیابی چقدر است؟

بستگی به شرایط پرونده دارد، اما معمولاً بین ۲ تا ۴ ماه طول می‌کشد.
اگر طرف مقابل اعتراض کند، روند طولانی‌تر می‌شود و ممکن است تا ۶ ماه هم زمان ببرد.

مدارک لازم برای طلاق غیابی

برای ثبت طلاق غیابی، این مدارک معمولاً لازم است:

• کارت ملی و شناسنامه طرف درخواست‌دهنده

• سند ازدواج (عقدنامه)

• مدارک مربوط به دلایل طلاق (مثل گواهی عدم تمکین، گواهی ترک زندگی، استشهاد محلی و...)

• آدرس دقیق محل سکونت طرف مقابل

اعتراض به حکم طلاق غیابی

اگر کسی حکم طلاق غیابی علیه‌اش صادر شود، حق دارد در مهلت قانونی (۲۰ روز) اعتراض کند.
به این اعتراض می‌گویند واخواهی.
اگر بعد از واخواهی هم رأی تأیید شود، می‌تواند به آن تجدیدنظرخواهی هم بکند.

آیا بعد از طلاق غیابی امکان رجوع وجود دارد؟

بستگی به نوع طلاق دارد:
اگر طلاق رجعی باشد (که معمولاً در طلاق از طرف مرد این‌طور است)، مرد می‌تواند در عده به زن رجوع کند.
اما اگر طلاق بائن باشد (مثل طلاق از طرف زن یا طلاق به علت عدم تمکین)، دیگر رجوع ممکن نیست و برای ازدواج دوباره باید عقد جدید خوانده شود.

جمع‌بندی: طلاق غیابی راهی برای رهایی در سکوت

طلاق غیابی شاید در ظاهر کمی خشک و رسمی به نظر برسد، اما در واقع ابزاری قانونی برای حل بن‌بست‌هاست؛ جایی که یکی از طرفین از حضور یا همکاری خودداری می‌کند.
با رعایت مراحل قانونی و ارائه مدارک کافی، می‌توان بدون حضور طرف مقابل هم به‌صورت رسمی و قطعی طلاق گرفت.

نکته پایانی

اگر درگیر چنین پرونده‌ای هستید، حتماً قبل از هر اقدامی با وکیل متخصص طلاق غیابی مشورت کنید. چون کوچک‌ترین اشتباه در تنظیم دادخواست یا ابلاغ‌ها ممکن است باعث ابطال حکم یا طولانی شدن پرونده شود.