نحوه شکایت از تخلفات پزشکی 1404

پزشکی یکی از شریف‌ترین مشاغل در جامعه است و بیشتر پزشکان نهایت تلاش خود را برای درمان بیماران انجام می‌دهند. با این حال، در برخی موارد ممکن است به دلیل خطا، قصور یا بی‌احتیاطی، آسیب‌هایی به بیماران وارد شود که به آن تخلفات پزشکی گفته می‌شود. در چنین شرایطی، افراد حق دارند از طریق مراجع قانونی شکایت خود را ثبت کنند.

این مقاله به صورت کامل توضیح می‌دهد که تخلفات پزشکی شامل چه مواردی می‌شود، چگونه می‌توان از پزشک یا مرکز درمانی شکایت کرد، مراحل رسیدگی چگونه است و چه مدارکی لازم است.

تخلف پزشکی چیست

تخلف پزشکی هرگونه عمل یا ترک فعلی است که پزشک یا کادر درمان برخلاف قوانین، اصول علمی، موازین اخلاقی و مقررات سازمان نظام پزشکی انجام دهد و منجر به آسیب جسمی یا روحی بیمار شود.

برخی از رایج‌ترین مصادیق تخلفات پزشکی شامل موارد زیر هستند:

• قصور در عمل جراحی و به جا ماندن ابزار در بدن بیمار

• تجویز داروی اشتباه یا دوز غیرمجاز

• تشخیص نادرست بیماری به دلیل بی‌احتیاطی

• عدم رعایت استانداردهای بهداشتی در درمان

• نادیده گرفتن رضایت آگاهانه بیمار قبل از عمل یا درمان

• دریافت مبالغ خارج از تعرفه قانونی

• افشای اسرار پزشکی بیمار

مراجع رسیدگی به شکایت‌های پزشکی

برای شکایت از پزشک یا کادر درمان، بسته به نوع تخلف و خسارت واردشده، چندین مرجع قانونی وجود دارد:

سازمان نظام پزشکی

مرجع اصلی رسیدگی به تخلفات انتظامی پزشکان است. اگر پزشکی برخلاف مقررات و اخلاق حرفه‌ای عمل کند، این سازمان صلاحیت رسیدگی دارد.

دادسرای ویژه جرایم پزشکی

اگر تخلف پزشک منجر به صدمه جسمی یا مرگ بیمار شود، دادسرای ویژه جرایم پزشکی مسئول رسیدگی است. این دادسرا به جرایم کیفری مرتبط با حوزه پزشکی می‌پردازد.

دادگاه‌های حقوقی

اگر بیمار یا خانواده او به دنبال دریافت خسارت مالی و دیه باشند، باید شکایت خود را در دادگاه حقوقی مطرح کنند.

کمیسیون‌های پزشکی قانونی

این کمیسیون‌ها وظیفه کارشناسی دارند و نظر تخصصی خود را در مورد وجود یا عدم وجود قصور پزشکی اعلام می‌کنند.

مراحل شکایت از تخلفات پزشکی

۱. جمع‌آوری مدارک

اولین قدم، جمع‌آوری مدارک مرتبط با درمان است. مدارکی مانند پرونده پزشکی، نسخه‌های دارو، گزارش‌های آزمایش، تصاویر پزشکی و رسیدهای پرداختی.

۲. ثبت شکایت در مراجع مربوطه

بیمار یا خانواده او می‌توانند شکایت خود را در سازمان نظام پزشکی یا دادسرای جرایم پزشکی ثبت کنند. در شکایت باید اطلاعات کامل پزشک، شرح ماجرا و مدارک پیوست شود.

۳. ارجاع پرونده به کمیسیون پزشکی قانونی

برای بررسی صحت ادعاها، پرونده به کمیسیون پزشکی قانونی ارجاع می‌شود. کارشناسان این کمیسیون میزان قصور پزشک را مشخص می‌کنند.

۴. صدور رای اولیه

پس از بررسی پرونده، سازمان نظام پزشکی یا دادگاه رای اولیه خود را صادر می‌کند. این رای می‌تواند شامل تبرئه پزشک یا محکومیت به مجازات انتظامی، کیفری یا پرداخت دیه باشد.

۵. امکان اعتراض و تجدیدنظر

اگر هر یک از طرفین به رای صادرشده اعتراض داشته باشند، امکان تجدیدنظر در مراجع بالاتر وجود دارد.

مدارک لازم برای شکایت از پزشک

برای اینکه شکایت شما پذیرفته شود، باید مدارک کافی ارائه دهید. مهم‌ترین مدارک عبارتند از:

• کارت ملی شاکی یا ورثه قانونی بیمار

• پرونده کامل پزشکی و مدارک بستری در بیمارستان یا کلینیک

• نسخ دارویی و رسیدهای پرداختی

• گواهی فوت (در صورت فوت بیمار)

• هرگونه مدرک دیگر که نشان‌دهنده خطای پزشک باشد

انواع مسئولیت‌های پزشکان

پزشکان در برابر بیماران سه نوع مسئولیت دارند:

مسئولیت انتظامی: تخلف از قوانین حرفه‌ای و اخلاقی که در سازمان نظام پزشکی بررسی می‌شود.

مسئولیت کیفری: در صورتی که عمل پزشک منجر به صدمه یا مرگ شود و جرم تلقی گردد.

مسئولیت مدنی: شامل جبران خسارت‌های مالی و پرداخت دیه به بیمار یا خانواده او.

مدت زمان رسیدگی به شکایت پزشکی

مدت زمان رسیدگی بستگی به پیچیدگی پرونده، نوع تخلف و نظر کمیسیون‌های پزشکی دارد. در بسیاری موارد، رسیدگی ممکن است چند ماه تا یک سال به طول انجامد.

مشکلات رایج در روند شکایت پزشکی

برخی مشکلاتی که شاکیان ممکن است با آن مواجه شوند عبارتند از:

• دشواری در اثبات قصور پزشک

• طولانی بودن روند رسیدگی

• هزینه‌های بالای کارشناسی پزشکی قانونی

• فشار روانی بر خانواده بیمار

نکات مهم برای شکایت از پزشک

برای موفقیت در شکایت باید چند نکته مهم را رعایت کنید:

• حتما از وکیل متخصص در امور پزشکی استفاده کنید.

• مدارک و مستندات خود را به صورت کامل ارائه دهید.

• از ثبت شکایت در مراجع غیرمرتبط خودداری کنید.

• زمان قانونی شکایت را از دست ندهید.

مجازات‌های احتمالی برای تخلفات پزشکی

بسته به نوع تخلف و میزان خسارت، مجازات‌های مختلفی برای پزشکان در نظر گرفته می‌شود:

• توبیخ کتبی یا شفاهی

• تعلیق از طبابت برای مدت معین

• محرومیت دائم از طبابت

• پرداخت دیه یا خسارت به بیمار

• مجازات کیفری مانند حبس (در موارد شدید)

نتیجه‌گیری

تخلفات پزشکی موضوعی حساس و پیچیده است که می‌تواند زندگی بیماران و خانواده‌های آنان را تحت تأثیر قرار دهد. از این رو قانون‌گذار راهکارهای مشخصی برای شکایت از پزشکان و رسیدگی به این تخلفات در نظر گرفته است. هر فردی که معتقد است دچار آسیب ناشی از قصور پزشکی شده، می‌تواند از طریق سازمان نظام پزشکی، دادسرای جرایم پزشکی و دادگاه‌های حقوقی اقدام به شکایت کند.

ثبت شکایت از پزشک نیازمند ارائه مدارک کامل و طی مراحل قانونی است. همچنین بهره‌گیری از وکیل متخصص در پرونده‌های پزشکی می‌تواند شانس موفقیت شاکی را افزایش دهد.